Akıllı Kent Yönetim Sistemleri

Birleşmiş Milletler’e (BM) göre dünya nüfusunun yarısından fazlasını barındıran kentler; enerji tüketimi kaynaklı CO2 salınımının %70’inden, sera gazları salımının ise yarısından sorumlu. Bu tablonun iyileşeceğine dair herhangi bir veri ise bulunmuyor. BM tahminlerine göre 2050 yılında dünya nüfusunun %70’i kentlerde yaşayacak ve sadece Çin’de nüfusu 10 milyonun üzerinde 221 kent olacak.

Kentler küresel ısınmaya karşı önlem almak zorunda çünkü Dünya Bankası’na göre önlem alınmazsa küresel ısınmanın yol açacağı 40 trilyon dolardan fazla olduğu tahmin edilen zararın faturasının %80’i kentlere çıkacak.

Dünya Bankası uzmanlarından Rachel Kyte, “Bugünkünden farklı binalar yapmaz, yaşam tarzımızı ve seyahat tiplerimizi değiştirmezsek küresel sıcaklık artışını 2 derecenin altında tutamayız” dedi.

Kentler Nasıl Değişecek?

21. yüzyıl teknolojisi bu değişim için tüm hazırlıklarını yapmış durumda. Sabit kameralar, sensörler, kontrol sistemleri ve nesnelerin interneti uygulamaları ile akıllı kentler yaratılmaya başlandı bile. Kent altyapısı ve kamu hizmetleri, bilişim teknolojileri sayesinde daha verimli hale gelirken; vatandaşlarla kent yönetimi arasında iletişim artıyor; enerji, zaman ve kaynak tasarrufu sağlanıyor; çevre ve doğa korunurken kentlerin yaşam kalitesi artıyor. Buna karşılık akıllı kent uygulamalarına yatırımlar kentlerde ekonomiyi ve istihdamı canlandırıyor, inovasyonu ve teknolojik gelişimi tetikliyor.

Dünyada pek çok uluslararası kuruluş, ülke ve kent yönetimi hâlihazırda akıllı kent yatırım ve girişimlerini teşvik ediyor. Yüzlerce kentte farklı alan ve düzeylerde uygulanan akıllı kent yönetim sistemlerinden öne çıkan örnekleri sizin için araştırdık.

Kent Yönetimi

Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde bir operasyon merkezi kuruldu. Bu merkezde güvenlik, taşımacılık, enerji ve afet yönetimi dâhil olmak üzere kent yönetiminin 30 biriminin kentsel verileri anlık olarak takip ediliyor.

Güney Kore’nin Songdo kent yönetim sistemi sayesinde, gün içerisinde elektrik tüketimi nerede yoğunsa oraya kullanımın düşük olduğu bölgeden enerji aktarmak, toplu taşıma araçlarını trafiğin yoğun olduğu yollardan uzak tutmak, aşırı birikme varsa çöp kamyonlarını program dışı olarak o bölgeye yönlendirmek mümkün oluyor.

Enerji Yönetimi

Japonya’nın başkenti Tokyo’nun bir banliyösünde kurulan eko-kent “sıfır karbondioksit” üretiyor. Kentte bütün elektrik tüketimi için yüksek verimli cihazlar kullanıyor. Sokak ve ev aydınlatmasında %100 LED ampul kullanılıyor. Evler hava durumuna göre ısıtılıyor veya soğutuluyor. Evlerdeki çamaşır makineleri bile hava durumuna göre otomatik çalışıyor.

ABD’nin San Francisco kenti, akıllı şebeke sistemini en iyi uygulayan kent olarak öne çıkıyor. Kentin elektrik ihtiyacının %41’i “yenilenebilir kaynaklardan” elde ediliyor. LED ampullü akıllı sokak lambaları ile aydınlatma miktarı ve süresi optimum seviyede tutuluyor. Akıllı şebeke sistemi sayesinde enerji sektöründe istihdamın 10 yılda %130 arttığı belirtiliyor.

İsveç’in başkenti Stockholm’de kimse olmadığında aydınlatma sistemlerini otomatik olarak kapatan enerji kontrol sistemlerini evlerine ve işyerlerine yerleştirenlere vergi indirimi sağlanıyor.
Şili’nin başkenti Santiago’da binalarında güneş enerjisi sistemi olanlar ürettikleri fazla elektriği kent şebekesine satabiliyor. Böylece alternatif enerji kaynakları özendiriliyor.

Altyapı Yönetimi

İngiltere’nin Leeds kentinde sokak lambalarının tamir, bakım ve ampul değişimlerinin “robot kollu insansız hava araçlarıyla” yapılması için çalışmalar başladı. Kentte yer altı kablo ve borularının tamiri için robot geliştiriliyor.

İsveç’in başkenti Stockholm’de yollar ve köprüler kameralar ve sensörlerle takip ediliyor, tamir ve bakım çalışmaları zamanında ve gerektiği kadar yapılıyor. Böylece trafiğin önüne geçiliyor daha pahalı tamir ve bakım masraflarından kaçınılıyor.

Ulaşım

Fransa’nın başkenti Paris’te cüzi bir yıllık abonelik ücreti ödeyenler yine cüzi saatlik ücretlerle bisiklet (Velib) veya elektrikli otomobil (Autolib) kiralayabiliyor. Bu araçlar kullanım bittikten sonra uygun bir park alanına bırakılıyor. Boş araç ve otoparklar, akıllı telefon uygulaması ile bulunabiliyor. Sistem şehir içinde araç kullanımını en aza indirmeyi amaçlıyor.

Hollanda’nın Amsterdam kentinde “Mobypark” akıllı telefon uygulaması ile özel şahıslara ait boş otopark alanlarının ihtiyacı olanlara kiralanması sağlanıyor. Böylece trafik rahatlıyor ve kentte yeni otopark alanı açılmasına gerek kalmıyor.

İspanya’nın Barcelona kentinde, kent içi otobüs sistemi enerji ve zaman tasarrufu için yeniden düzenlendi. Hatlar yeniden tespit edildi, otobüs duraklarına varış bilgi sistemi konuldu ve aktarma bilgileri yolculara verildi. Artık otobüsler yaklaştığında trafik ışıkları yeşile dönüyor. Böylece sefer süreleri kısaltıldı.

Avusturya’nın başkenti Viyana’da toplu taşımacılık kartları ulaşım türüne, kat edilen mesafeye ve aktarmalara göre ücreti tüketicinin lehine ayrı ayrı hesaplıyor. Böylece toplu taşıma özendiriliyor.

Su Yönetimi

İspanya’nın Barcelona kentindeki park ve bahçelerdeki akıllı sulama sistemleri bir merkezden takip ediliyor. Sensörler topraktaki nem oranını bildiriyor. Böylece bitkilere tam zamanında yeterince su veriliyor. Böylece bitki ve su kayıplarının önüne geçiliyor.

ABD’nin Las Vegas kentinde su şebekesinin tamamı kaçak ve sızıntılara karşı takip ediliyor. Çölün ortasındaki bu kent bu sayede yeni su kaynağı aramıyor ve mevcut kaynaklarını en verimli biçimde kullanılıyor.

Güvenlik

ABD’nin California eyaletindeki Santa Cruz kentinde polis kayıtlarını analiz eden akıllı bir sistem geliştirildi. Böylece kentin güvenlik ihtiyacı anlık olarak izleniyor, gerekli yerlere gerekli zamanlarda polis takviyesi yapılıyor, silah ve araç alımı gerektiğinde gerçekleştiriliyor. Böylece kentin güvenlik harcamaları kontrol altında tutuluyor.

ABD’nin Boston kentine elektronik akustik alıcılar yerleştirildi. Böylece bir silah patladığında yeri hemen tespit edilebiliyor.

Çevre ve Atık Yönetimi

Singapur dünyada araç kullanımına bağlı trafiği engellemek için sıkışıklık vergisi alan tek kent. Kentte kameralar ve GPS cihazlarıyla trafik sıkışıklığı ölçülüyor ve buna neden olan araçlar otomatik olarak vergilendiriyor.

ABD’nin San Francisco kentinde akıllı atık yönetimi sistemi sayesinde çöplerin %80’i ekonomiye kazandırılıyor. Kentin 2020 hedefi çöpte “sıfır kayıp”.

Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da sokak lamba direkleri hava kirliliği ölçümlerinde de kullanılıyor.

Sağlık ve Erişilebilirlik

Singapur’da yaşlılara ve engellilere dağıtılan özel kartlar sayesinde, onlar karşıdan karşıya geçerken trafik ışıkları daha uzun süre yanıyor.

Güney Kore’nin başkenti Seul’de yaşlılar ve engellilere ikinci el akıllı telefon ve tabletler dağıtıldı. Bunlar üzerindeki uygulamalarla yaşlı ve engellilerin sağlığı düzenli olarak kontrol ediliyor.

Çin’in Şincan kentinde evlerin tümüne “panik butonları” yerleştirildi. Yaşlılar, engelliler ve hastalar bu düğmeye bastığında kısa sürede yardım alıyorlar.

Bilgi Erişimi

ABD’nin New York kentinde telefon kulübeleri bilgi merkezleri haline getiriliyor. Kulübelerde; haberleri izlemek, yakınlardaki indirimli alışveriş olanaklarından haberdar olmak ve kablosuz internete bağlanmak mümkün.

İspanya’nın Santander kentinde 20 bin kamera, yüz binlerce sensör ve ölçüm cihazının topladığı veriler insansız bir analiz merkezinde değerlendiriliyor. Trafik yoğunluğundan hava kirliliğine ve indirimli alışveriş olanaklarına kadar her türlü bilgi kentin akıllı telefon uygulamasıyla Santanderliler’e ulaştırılıyor.